Świadczenie wychowawcze 500+

W związku z przejęciem realizacji programu „Rodzina 500+” przez ZUS pytania dotyczące złożonych wniosków, stanu sprawy oraz terminów wypłaty świadczenia należy kierować do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Aby od 1 czerwca br. otrzymywać świadczenie 500+ należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na okres świadczeniowy 2023/2024 do ww. organu najpóźniej do 30 czerwca br. Wnioski można składać tylko elektronicznie. Złożenie wniosku po tym terminie może spowodować utratę wypłaty świadczenia.

  1. Świadczenie wychowawcze przysługuje na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat:
  • matce albo ojcu, albo opiekunowi faktycznemu dziecka gdy dziecko wspólnie mieszka oraz pozostaje na utrzymaniu rodzica składającego wniosek,
  • opiekunowi faktycznemu, który opiekuje się dzieckiem i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie dziecka.
  • opiekunowi prawnemu dziecka,
  • rodzicowi zastępczemu dziecka,
  • osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka,
  • dyrektorom placówki opiekuńczo-wychowawczej,
  • dyrektorom regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
  • dyrektorom interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
  • dyrektorom domu pomocy społecznej.

2. Świadczenie wychowawcze nie przysługuje jeśli:

  • dziecko pozostaje w związku małżeńskim,
  • dziecko zostało umieszczone w instytucji, która zapewnia nieodpłatne pełne utrzymanie: w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole,
  • pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko,
  • wnioskodawcy lub członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego (nie dotyczy to świadczeń z państw członkowski UE/EFTA lub z Wielkiej Brytanii).

3. Prawo do świadczenia wychowawczego ZUS ustali na tzw. okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca danego roku do 31 maja roku następnego.

Wniosek złożony od 1 lutego do 31 maja roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, gwarantuje prawo do świadczenia od 1 czerwca do 31 maja roku następnego.

W przypadku wniosków złożonych po 31 maja roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, ZUS przyznaje prawo do świadczenia od miesiąca, w którym złożono wniosek do końca okresu świadczeniowego, ale nie wcześniej niż od dnia:

  • urodzenia dziecka,
  • objęcia dziecka opieką, przysposobienia dziecka, faktycznego umieszczenia dziecka w domu pomocy społecznej albo w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

Wniosek o świadczenie wychowawcze złożony na nowo narodzone dziecko w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka, gwarantuje otrzymanie świadczenia od dnia urodzenia dziecka.

Jeśli dziecko kończy 18. rok życia w trakcie okresu świadczeniowego, ZUS przyzna świadczenie wychowawcze do dnia ukończenia przez dziecko 18 lat.

4. Świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko.

Tylko w dwóch sytuacjach ZUS wypłaci świadczenie w niższej wysokości – gdy dziecko urodzi się albo ukończy 18 lat w trakcie miesiąca. W takich sytuacjach kwotę świadczenia wychowawczego za niepełny miesiąc ZUS ustali w następujący sposób:

  • podzieli kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu,
  • otrzymaną kwotę pomnoży przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje,
  • kwotę świadczenia zaokrągli do 10 groszy w górę.

Jeśli zgodnie z orzeczeniem sądu sprawowana jest opieka naprzemienną z drugim rodzicem (rozwód, separacja, rozłączenie) w porównywalnych i powtarzających się okresach, to każdemu z rodziców przysługuje świadczenie wychowawcze w wysokości połowy kwoty za dany miesiąc.

5. Od 2023 r. aby otrzymać świadczenie wychowawcze trzeba złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek:

  • SW-R – matka albo ojciec dziecka,
  • SW-O – piecza zastępcza nad dzieckiem albo opiekun prawny lub opiekun faktyczny,
  • SW-D – dyrektor: placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej.

Wnioski o świadczenie wychowawcze można złożyć tylko elektronicznie. Wszystkie wnioski (SW-R, SW-O, SW-D) można złożyć przez PUE ZUS.

Matka lub ojciec dziecka posiadający numer PESEL mogą złożyć wniosek SW-R także przez:

W przypadku złożenia wniosku przez bank albo portal Emp@tia, i braku profilu na PUE ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy taki profil na podstawie danych z wniosku.

6. Aby otrzymać świadczenie wychowawcze trzeba dołączyć do składanego elektronicznie wniosku:

  • oświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka – jeśli składa wniosek opiekun faktyczny dziecka,
  • orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka – jeśli składa wniosek opiekun prawny dziecka,
  • zaświadczenie z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie albo od innego organizatora pieczy zastępczej, które potwierdza umieszczenie dziecka w pieczy – rodzic zastępczy albo osoba prowadząca rodzinny dom dziecka albo dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego (w zaświadczeniu powinna być data umieszczenia w pieczy zastępczej),
  • decyzję albo orzeczenie o umieszczeniu dziecka w domu pomocy społecznej (z datą umieszczenia) – dyrektor domu pomocy społecznej,
  • orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki naprzemiennej –w przypadku opieki na przemian z drugim rodzicem w porównywalnych i powtarzających się okresach,
  • dokument potwierdzający charakter pobytu cudzoziemca w Polsce, np. kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, kartę stałego pobytu, (nie dotyczy to obywateli UE/EFTA).

7. Prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest na tzw. okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca danego roku do 31 maja roku następnego. Obecny okres świadczeniowy trwa od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r.

Od 1 lutego 2023 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie wychowawcze na kolejny okres świadczeniowy od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 r.

  • do 30 kwietnia 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 30 czerwca 2023 r.,
  • od 1 do 31 maja 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 lipca 2023 r.,
  • od 1 do 30 czerwca 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia 2023 r.,
  • od 1 do 31 lipca 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 30 września 2023 r.,
  • od 1 do 31 sierpnia 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 października 2023 r.

Świadczenie w formie bezgotówkowej będzie przekazywane:

  • na wskazany we wniosku numer rachunku płatniczego w Polsce,
  • na rachunek bankowy w państwie członkowskim UE/EFTA dla osób mieszkających za granicą,

8. ZUS wyda decyzję w następujących sprawach:

  • odmowy przyznania świadczenia wychowawczego,
  • uchylenia lub zmiany prawa do świadczenia,
  • nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego.

Od decyzji możesz odwołać się do Prezesa ZUS w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji.

Od decyzji Prezesa ZUS przysługuje Ci skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego w ciągu 30 dni od doręczenia decyzji.

9. W sprawie świadczenia wychowawczego można otrzymać pomoc:

10. Świadczenie wychowawcze a pobyt drugiego rodzica za granicą Polski.

Od 01 maja 2004 r. obywatele polscy, przemieszczający się w granicach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego uzyskali prawo do świadczeń na dzieci w innych państwach członkowskich UE i EOG. Umożliwia to koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.

Instytucją realizującą zadania z tego zakresu w Województwie Małopolskim jest Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Plac Na Stawach 3, tel.  (12) 430 29 73.

Pytania w sprawie możliwości uzyskania świadczeń rodzinnych za granicą prosimy kierować do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, gdzie została wprowadzona następująca metoda uzyskiwania informacji : 

  • Wnioskodawcy są informowani o możliwości uzyskania wszystkich informacji o potrzebnych dokumentach i pomocy urzędników przy kompletowaniu dokumentacji i/lub uzupełnianiu wniosków w Ośrodkach Pomocy Społecznej lub w Urzędach Gmin. Wnioskodawcy nie są wzywani do złożenia wyjaśnień i/lub osobistego stawiennictwa w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim. Zebranie całości dokumentacji na etapie składania wniosku w gminie spowoduje, że wniosek jest rozpatrywany sprawniej, bez prowadzenia dodatkowej korespondencji w sprawie.
  • W dalszym ciągu informację o stanie sprawy o ustalenie koordynacji można uzyskać za pomocą formularza kontaktowego znajdującego się na stronie Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Adres strony internetowej: www.malopolska.uw.gov.pl
  • Uruchomiona jest specjalna infolinia dla wnioskodawców nr tel. 12 430 29 73. Po podaniu numeru pesel można będzie uzyskać informacje o dacie wpływu wniosku, statusie sprawy oraz lokalizacji wpływu wniosku. Infolinia umożliwia uzyskanie informacji dla Mieszkańców całej Małopolski.

Instrukcje:

  1. Instrukcja wniosek 500 plus dla rodzica_SW-R_bez koordynacji (doc 1,8mb)
  2. Instrukcja wniosek 500 plus dla rodzica_SW-R_z koordynacją (doc 2,6mb)
  3. Instrukcja wniosek 500 plus dla opiekuna_SW-O_bez koordynacji (doc 1,4mb)
  4. Instrukcja wniosek 500 plus dla opiekuna_SW-O_z koordynacją (doc 2,1mb)
  5. Instrukcja wniosek 500 plus dla dyrektora placówki wychowawczej_SW-D (doc 1,1mb)
  6. Jak dodać załącznik do wniosku 500 plus (doc 528kb)
  7. Jak sprawdzić szczegóły wniosku 500 plus (doc 420kb)
  8. Instrukcja „Gdzie na portalu PUE ZUS znaleźć korespondencję w sprawie wniosku o świadczenie wychowawcze” (plik docx 826kb)